Acerca de
KOMPOZİSYON
Kompozisyon, fotoğrafı çekilen konunun ya da objenin istenilen amaca ve ana fikre göre en uygun şekilde düzenlemesi anlamına gelir. Bu düzenleme konuyu ya da objeyi hareket ettirip yerini değiştirerek yapılabilir. Fakat bazı durumlarda bu mümkün olmayabilir. Böyle durumlarda da fotoğrafçının kendi yerini değiştirmesi gerekir. Odak uzaklığı, diyafram, kameranın konuya veya objeye göre konumlandırılışı seçilen açı da kompozisyonu büyük ölçüde etkiler. İyi bir kompozisyonla görece kötü bir konu iyi bir fotoğrafa dönüştürülebilirken, kötü bir kompozisyonla konu ne kadar iyi olursa olsun iyi bir fotoğraf elde edilemeyebilir. Bu yüzden fotoğrafçının kompozisyonu iyi ayarlaması gerekir.
..
Peki iyi bir kompozisyon nasıl elde edilir? Bunun için farklı kompozisyon kuralları bulunur:
.jpg)
Üçte bir kuralı derken kastedilen, fotoğraf karesini hem yatay hem dikey bir şekilde üç parçaya ayırıp, objeyi de bu dokuz küçük karenin kesim yerlerinden birine yerleştirerek çekim yapılmasıdır. Fotoğrafçılığın en temel kurallarından birisidir. Üçte bir kuralı, objelerin dışında yatay katman çizgileri (su-deniz seviyesi ya da gökyüzü seviyesi) için de kullanılır. Burada karar verilmesi gereken durumlardan biri de üçte ikilik alanda kalacak kısmın hangi kısım olacağıdır. Fazla alan kaplayacak bölgede anlatılmak istenilen olgu için mekan ayrılmalıdır. Üçte Bir kuralının oluşturduğu çizgiler ve köşeler fotoğrafın “ilgi merkezlerini” gösterirler. Yapılan çalışmalar da insanların fotoğraflara baktıklarında beyinlerinin yine bu ilgi merkezlerine ve bu merkezlerin çevrelerine odaklandığını göstermiştir. Kurala uygun çekilen fotoğraflar daha dengeli ve doğal görünürler. Bu sayede göz yormazlar. Üçte Bir kuralı uygulanırken yapılan en yaygın hatalardan biri objenin (konunun) tam ortaya konumlandırılmasıdır. Fotoğrafın daha etkileyici olması için yapılması gereken tam ortaya değil, çizgilerin birleşme yerlerine konumlandırmaktır.
Üçte Bir Kuralını Nasıl Kullanabilirsiniz?
İlk yöntem ana objenin çekim aşamasında ilgi merkezlerine yerleştirilmesidir. Bahsedilen ilgi merkezleri ve çizgiler genellikle fotoğrafçının kadrajdan bakarken hayali olarak canlandırdığı çizgilerdir. Ancak bunları kafasında canlandırmakta zorluk çekenler için en kolay yöntem fotoğraf makinesinin kılavuz çizgilerini aktive etmektir. Bu sayede ekran kendiliğinden yatay ve dikey olarak üç eşit parçaya bölünecektir.
İkinci yöntem ise çekim sonrası fotoğrafa müdahale edildiği kısımda gerçekleşir. Bu işleme “tekrar kadrajlama” (retouch) denir. Fotoğraf kırpılırken 1/3 filtresi seçilir ve ardından ana obje ilgi merkezlerinde olacak şekilde düzenlenir.
Küçük Bir Not: Kurala uymadan çekilmiş yaratıcı ve etkileyici fotoğraflarda mevcuttur. Ancak fotoğrafta bu kuralları etkili bir şekilde yıkabilme lüksüne sahip olmak için önce onları gerçek anlamda bilmek gerekmektedir.
Çevrede doğal ya da yapay birçok çizgi bulunur. Fotoğrafçının bu çizgileri görerek ve farkında olarak fotoğrafı oluşturması kompozisyona katkı sağlar. Özellikle doğa fotoğrafı çekerken bu çizgiler üç boyut algısını güçlendirir.
Simetrinin de çizgiler gibi çevrede doğal ve yapay birçok örneği vardır. Çizgiler bir fotoğrafın göze hoş gelmesini ve dengeli gözükmesini sağlar. Simetri gibi asimetri de kompozisyona katkı sağlayabilir. Fotoğrafçı simetriyi bozarak da ana konuya dikkati çekebilir.
Bir fotoğrafı çekmeden önce bakış açısını fotoğrafın içermesi istenilen anlama göre ayarlamak gerekir. Çünkü bakış açısı fotoğrafın anlamına katkı sağlar. Farklı açılardan çekilen aynı konu farklı anlamlar içerebilir.
İyi bir kompozisyon elde edebilmek için arka planı da iyi ayarlamak gerekir. Arka plan ana konudan rol çalmamalıdır, gereksiz öğeler içermemelidir. Fotoğraf çekilmeden önce mümkünse arka plan ayarlanabilir. Alan derinliği ise ana konuyu ön plana çıkarmak için kullanılır.
Fotoğraf iki boyutludur. Bu yüzden fotoğrafa üçüncü boyutu kazandırmak için derinlik algısı verilmeye çalışılmalıdır. Fotoğrafa derinlik katmanın farklı yolları vardır.
Çerçeveleme konunun ön plana çıkartılmasında rol oynar. Doğal ya da yapay çerçeveler fotoğrafçılıkta sıkça kullanılır.
